Terapia poznawcza uzależnień cz. IV

1. Zatrucie konopiami i klasyfikacja wg DSM - 5

Miłośnicy konopi cenią je za to, że przynoszą odprężenie i poprawiają afekt (nastrój). Używanie konopi powoduje, że zmysły osób zostają wyostrzone, a kolory, które oglądają pod ich wpływem działania są bardziej żywe. Dorosłe osoby mogą patrzeć na świat jakby oczyma "dziecka". Tok myślenia jest jakby inspirujący do zainteresowań artystycznych w sztuce i muzyce. Działanie konopi są zróżnicowane i zależne od zewnętrznych i wewnętrznych okoliczności oraz nastawienia poszczególnych osób ich używających.

Bardzo często u osób używających konopi zmienia się poczucie czasu (np. kilka minut może wydawać się godziną lub dniem). Użytkownicy konopi mogą się stać senni i bierni (nastrój przechodzi z czasem w apatię.

Ich sprawność fizyczna jest obniżona (konopie są znane z negatywnego wpływu na prowadzenie samochodu). Konopie zazwyczaj powodują zaczerwienienie oczu i tachykardię (szybkie bicie serca). Użytkownicy konopi zazwyczaj zachowują wgląd wewnętrzny i nie wierzą w swoje błędne spostrzeżenia podczas zatrucia konopiami (mogą się nawet z nich śmiać). U początkujących użytkowników może mieć miejsce lęk i napady paniki. U niektórych osób palących lub w inny sposób przyjmujących tetrahydrokannabinol (THC) może nastąpić lęk przed zniekształceniem ciała, co dla niektórych może oznaczać zbliżającą się śmierć. "DSM - 5 Kryteria Diagnostyczne" podają następujący precyzyjny  opis dotyczący zatrucia konopiami:

D. Objawy są spowodowane innym stanem ogólnomedycznym i nie mogą być lepiej wyjaśnione występowaniem innego zaburzenia psychicznego, w tym Zatrucia inną substancją". (s. 233)

DSM - 5 podaje też pewne wskazówki dotyczące zatrucia konopiami. Wymienię tylko niektóre dla orientacji:

Uwagi dotyczące kodowania: W klasyfikacji ICD - 9 - CM Zatrucie konopiami jest oznaczone kodem 292.89. Wybór kodu ICD - 10 - CM zależy od ewentualnego współwystępowania Zaburzenia używania konopi oraz zaburzeń postrzegania (...). (s. 233)

2. Zaburzenia związane z konopiami i klasyfikacja wg DSM - 5

Konopie to nazwa rodzajowa konopi siewnych, "Cannabis sativa", których czynnym czynnikiem jest tetrahydrokannabinol (THC). W zależności od odmiany konopi i miejsca ich uprawy liście i kwiatostany żeńskie mogą zawierać od 1 % do około 10 % THC. Haszysz, który jest żywicą wytwarzaną z liści konopi, zawiera około 10 % THC. 

W Polsce spotykałem się jako terapeuta behawioralny z młodymi i starszymi osobami używającymi THC w celu zazwyczaj stymulacji afektu (nastroju) i zazwyczaj dotyczyło to mężczyzn od 15 - 35 roku życia. 

Stosowanie konopi częściej niż co tydzień zwiększa prawdopodobieństwo uzależnienie. Osoby używające konopi mogą doświadczać: lęku, bezsenności oraz innych objawów przypominających odstawienie leku uspokajającego. Osoby używające marihuany mogą być uzależnione, że z czasem może u nich rozwinąć się tolerancja (będą potrzebować do zaspokojenia swych stymulujących potrzeb afektu coraz częstszych i większych ilości THC). Podam dane dotyczące zaburzeń związanych z konopiami, które są zawarte w DSM - 5, i które będą odzwierciedlać fakt, czy już jesteś uzależnionym od THC?

(DSM - 5 podaje ważne informacje dotyczące kodowania i uszczegółowienia uzależnienia od THC (marihuany):

304.30 (F12.20) Ciężkie: Obecnych jest co najmniej 6 objawów". (s. 231 - 233)

3. Odstawienie konopi i klasyfikacja wg DSM - 5

Badacze literatury przedmiotu w ciągu ostatnich 10 lat stwierdzili i zebrali dowody, że odstawienie konopi rzeczywiście istnieje - nawet 1/3 użytkowników w pewnym momencie doświadcza tego wyniszczającego stanu. W Stanach Zjednoczonych dopuszczono marihuanę (THC) do użytku jako środek leczniczy (niwelujący ból podobnie działający jak morfina), a w niektórych stanach zalegalizowano ją jako rekreacyjne "używanie trawki". 

Co najmniej połowa osób, które doświadczają objawów odstawiennych, wspomina o głodzie tego narkotyku w połączeniu z dysforią i niepokojem ruchowym. Niektóre osoby informują o żywych, często nieprzyjemnych stanach lub koszmarach. Objawy mogą być podobne jak w przypadku odstawienia palenia papierosów. Niektórzy spośród użytkowników marihuany THC używają właśnie nikotyny (lub alkoholu) w celu zwalczenia objawów odstawiennych konopi. DSM - 5 wyszczególnia następujące objawy odstawienne konopi (THC - Marihuany):

D. Objawy nie są spowodowane innym stanem ogólnomedycznym i nie mogą być lepiej wyjaśnione występowaniem innego zaburzenia psychicznego, w tym zatrucia inną substancją lub jej Odstawienia". (s. 234)

4. Przykład kliniczny z Pszczyny (2011 r.)

W 2011 r. miałem okazję obserwować i później diagnozować cztery osoby będące pod wpływem marihuany, czyli THC. Wcześniej przed zażyciem marihuany w formie tzw. "zapalenia maryśki" rozmawiałem z młodymi ludźmi w wieku 16/17 lat (jedna dziewczyna i trzech chłopców). Nie miałem wpływu, aby ich pohamować w działaniu palenia tzw. "trawki". Podczas naszego spotkania przed użyciem narkotyku byli logiczni i nasze rozmowy miały sens, bo kontaktowali się ze mną w sposób zrozumiały zadając pytania i odpowiadając na moje pytania. Po około 3 godzinach po zażyciu substancji psychoaktywnej ich świadomość uległa diametralnej zmianie. Podam dla przykładu dwa przypadki urojeń po tzw. "upaleniu się ziołem", czy inaczej po tzw. "najaraniu się". Chcę w tym przypadku klinicznej ekspozycji ukazać jak zmienia się krótkotrwała świadomość pod wpływem działania tetrahydrokannabinolu (THC). Całe spotkanie po zażyciu marihuany nagrałem po to, aby tym młodym ludziom wykazać niespójność ich działań w czasie działania marihuany - (THC). Wszyscy oni byli zaskoczeni i stwierdzali, że nie mieli świadomości kontroli swoich nielogicznych wypowiedzi:

a) Chłopak l. 16:

Twierdził, że w jego brzuchu jest staw, i w jego mniemaniu ma w sobie żaby, które wywołują tzw. "bulgotanie". Obawiał się, że jego brzuch "wybuchnie" i wszystkie tam pływające żaby rozpełzną się na wszystkich innych, i zaatakują ich, i wtedy będzie bardzo źle z nim i pozostałymi kolegami i koleżanką.