Blog Post

Terapia poznawcza uzależnień cz. III

Padre Camillo • gru 16, 2019

Terapia uzależnień: 1. Zasadnicze cechy zaburzenia związanego z używaniem substancji psychoaktywnej 2. Odstawienie substancji psychoaktywnej i objawy 3. Odstawienie alkoholu i objawy 4. Odstawienie alkoholu wg klasyfikacji "DSM - 5 - Kryteria Diagnostyczne"

Kontynuuję dalej problematykę uzależnienia od substancji psychoaktywnych i alkoholu. Wyeksponuję w tym rozdziale zasadnicze cechy zaburzenia związanego z używaniem substancji psychoaktywnej. Przedstawię również zasadnicze cechy odstawienia alkoholu i środków psychoaktywnych wg naukowej publikacji Jamesa Morrisona "DSM - 5 Bez tajemnic - Praktyczny przewodnik dla klinicystów" oraz klasyfikację odstawienia alkoholu i objawy określone precyzyjnie w "DSM - 5 w Kryteria Diagnostyczne".

1. Zasadnicze cechy zaburzenia związanego z używaniem substancji psychoaktywnej

Pacjenci często używają wybranej przez siebie substancji psychoaktywnej w takich ilościach, że często powoduje to długotrwałe problemy w różnych sferach ich życia. James Morrison w skrócie przedstawia te problemy dotyczące różnej sfery życia w następujący sposób:

a) "Życie osobiste i interpersonalne: Pacjenci zaniedbują życie rodzinne (obowiązki wobec małżonka/ partnera, osób na utrzymaniu), a nawet ulubione zajęcia rekreacyjne na rzecz używania wybranej substancji. Walczą (fizycznie lub werbalnie) z tymi, na których im zależy, i nadal używają tej substancji mimo świadomości, że powoduje to problemy interpersonalne.

b) Zatrudnienie: Wysiłki poświęcane wcześniej pracy (lub innym ważnym zajęciom) są teraz ukierunkowane na zdobycie substancji, skonsumowanie jej, a następnie na powrót do zdrowia po jej użyciu. Rezultat: Powtarzające się absencje lub zwolnienia z pracy.

c) Kontrola: Często używają substancji psychoaktywnej w większej ilości lub dłużej, niż planowali. Bezskutecznie próbują wyeliminować lub zmniejszyć użycie. Przez to wszystko rozpaczliwie pragną więcej.

d) Zdrowie i bezpieczeństwo: Przejawiają zachowania, które stwarzają fizyczne zagrożenie (najczęściej prowadzenie pojazdu), z czego mogą wynikać problemy z prawem. Nie zaprzestają używania, choć zdają sobie sprawę, że powoduje to problemy zdrowotne, takie jak marskość wątroby lub zapalenie wątroby typu C.

e) Następstwa fizjologiczne: Rozwija się tolerancja: substancja ma coraz słabsze działanie, pacjent musi więc używać jej w większej ilości. Gdy natomiast przestanie używać, cierpi na objawy odstawienne charakterystyczne dla tej substancji. (dotyczy to substancji psychoaktywnej, którą jest też alkohol - moja dop.) (s. 437)

James Morrison dopowiada swój komentarz dotyczący różnych substancji psychoaktywnych w dodatkowych zastrzeżeniach: "Tolerancja nie wchodzi w grę przy większości środków halucynogennych, chociaż może się rozwinąć  tolerancja na pobudzające działanie fencyklidyny. Odstawienie nie wchodzi w grę przy fencyklidynie, innych substancjach halucynogennych lub środkach wziewnych. Nie bierz pod uwagę tolerancji lub odstawienia przy przyjmowaniu leków zgodnie z zaleceniem lekarza". (s. 438)

2 . Odstawienie substancji psychoaktywnej

U osoby uzależnionej rozwijają się objawy odstawienne, gdy w mózgu spada poziom stężenia substancji psychoaktywnej. Prowadzi to zazwyczaj do stresu i ograniczenia u tej osoby normalnego życiowego funkcjonowania, a żadna choroba somatyczna lub inne zaburzenie psychiczne nie wyjaśniają tych objawów. Obserwowane są następujące objawy odstawienne substancji psychoaktywnych:

a) zmiany nastroju (lęk, drażliwość, depresja),
b) nieprawidłowa aktywność ruchowa (niepokój ruchowy, bezruch),
c) zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność),
d) inne problemy fizyczne (znużenie, zmiana łaknienia).

Aby substancja psychoaktywna spowodowała u pacjenta objawy odstawienne musi rozwinąć się najpierw tolerancja na tę substancję, a to wymaga od osoby częstego jej używania przez pewien okres, którego długość zależy od danej przyjmowanej przez daną osobę substancji psychoaktywnej.
W przypadku heroiny może to być np. przyjmowanie kilku iniekcji, w przypadku alkoholu potrzeba zwykle kilku tygodni intensywnego picia, żeby wytworzyć ważną (istotną) tolerancję. 
Niektóre substancje psychoaktywne "nie" powodują objawów odstawiennych. Dla przykładu są to halucynogeny, które mogą wywoływać uzależnienie, a mimo to nie zaobserwowano podczas badań zespołu odstawienia.
Czas utrzymywania i trwania narkotyku w organizmie człowieka i utrzymywanie się objawów odstawiennych zależy od okresu półtrwania narkotyku - czasu , jaki potrzebuje organizm do połowy jego wydalenia z ciała człowieka. Zwykle objawy odstawienia rozpoczynają się od 12 - 24 godzin po przyjęciu ostatniej dawki narkotyku i utrzymują się przez kilka dni. Objawom odstawiennym towarzyszy też pragnienie wznowienia przyjmowania substancji psychoaktywnej.

 James Morrison podkreśla, jeśli chodzi o zasadnicze cechy odstawienia substancji psychoaktywnej:
" Po używaniu jakiejś substancji psychoaktywnej w dużych ilościach i przez długi czas pacjent nagle przerywa lub znacznie redukuje spożycie. Prowadzi to do powstania objawów specyficznego dla danej substancji, który powoduje problemy". (s. 446)

3. Odstawienie alkoholu

Aby wytworzyć objawy odstawienne alkoholu wymagane jest picie dużych ilości alkoholu przez kilka dni lub dłużej. Osoby pijące alkohol mogą mieć dużą tolerancje na różne ilości alkoholu. Objawy rozpoczynają się od kilku godzin po zaprzestaniu picia alkoholu i zbiegają się z gwałtownym spadkiem poziomu alkoholu we krwi. 
W większości pacjenci przejawiają oznaki nadmiernego pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego, takie jak: 

a) pocenie się, 
b) przyśpieszenie tętna,
c) wzmożenie odruchów,
d) drżenie, 
e) nudności i wymioty
f) u niektórych pacjentów pojawiają się krótkotrwałe omamy, które mogą się utrzymywać od 12 - 24 godzin,
g) po 2 - 3 dniach mogą pojawiać się napady drgawkowe. 

Im więcej osoba mogła wypić alkoholu, tym większe jest prawdopodobieństwo, że objawy mogą być ciężkie i dlatego "niepowikłane" odstawienie alkoholu stopniowo przechodzi w inne, bardziej poważne zespoły. Najbardziej znanym jest "majaczenie", które dotyka tylko 5 % osób hospitalizowanych z powodu odstawienia alkoholu. 
Innym zespołem odstawienia alkoholu może być zaburzenie psychotyczne z omamami wywołane alkoholem, a dawniej określane jako "halucynoza alkoholowa". 

4. Klasyfikacja odstawienia alkoholu wg "DSM - 5 - Kryteria Diagnostyczne":

"A. Zakończenie okresu długotrwałego i intensywnego spożywania alkoholu (lub zmniejszenia ilości wypijanego alkoholu). 

B. Co najmniej dwa spośród wymienionych objawów, rozwijające się w ciągu kilku godzin do kilku dni po zaprzestaniu (lub zmniejszeniu ilości) spożywania alkoholu.

a) Pobudzenie układu autonomicznego (np. nadmierne pocenie się lub tachykardia). 
b) Nasilone drżenie rąk.
c) Bezsenność.
d) Nudności lub wymioty.
e) Przemijające omamy lub iluzje wzrokowe, czuciowe lub słuchowe.
f) Pobudzenie psychoruchowe.
g) Niepokój.
h) Uogólnione napady toniczno - kliniczne.

 C. Objawy wymienione w Kryterium B powodują istotne kliniczne cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania społecznego, zawodowego i w innych ważnych obszarach.

D. Objawy nie są spowodowane innym stanem ogólnomedycznym i nie mogą być lepiej wyjaśnione występowaniem innego zaburzenia psychicznego, w tym Zatrucia inną substancją lub jej Odstawieniem". (s. 227 - 228)







Autor: Padre Camillo 30 Oct, 2023
Pamiętne spotkanie ze św. Wandą Półtawską - przyjaciółką duchową św. Jana Pawła II w Krakowie dn. 6 października 2023 r. Poniższy wiersz o tym spotkaniu napisałem w dniu jej przejścia do Nieba 24 października 2023 r. (w pół godz.)
Autor: Padre Camillo 26 Oct, 2023
Wiersz pt. "Miłosierny Panie niech mi się stanie..." napisałem 22 października 2023 r. po moich duchowych i ludzkich przeżyciach w Kalwarii Pacławskiej i w Markowej.
Autor: Padre Camillo 03 Jul, 2023
Wiersz pt: "Wielkie Upokorzenie ku Wielkiemu Przeistoczeniu" powstał w 15 minut 2 lipca 2023 r. sprowokowany zadanym mi pytaniem: "Ile dziewczyn uratowałem z procederu prostytucji?"
Autor: Padre Camillo 12 Jun, 2023
Wiersz napisany 11 czerwca 2023 r. "w tri miga" (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim a brzmi: "He hle ine"
Autor: Padre Camillo 12 Jun, 2023
Wiersz powstał 11 czerwca 2023 r. "w tri miga"! (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim i brzmi: "Szehlete mne"
Autor: Padre Camillo 18 May, 2023
Wiersz pt. "MALHUTAH - KRÓLESTWO" w podtytule "Zaduiszczi - Zadośćuczynienie" został napisany 17 maja 2023 r. w Wigilię Uroczystości Wniebowstąpienia Pana Jezusa a zarazem w Wigilię 103 Rocznicy Urodzin św. Jana Pawła II w 2 godziny
Autor: Padre Camillo 23 Apr, 2023
Ten wiersz napisałem 17 II 2023 r. Eksponuję go z racji 103 rocznicy urodzin naszego ukochanego świętego papieża Jana Pawła II na 18 maja 2023 r.
Autor: Padre Camillo 23 Apr, 2023
Eksponuję w tej części 3 wiersz mojej kuzynki Doroty P. z Bełchatowa pt. "Przyszłość"
Autor: Padre Camillo 01 Apr, 2023
Wiersz pt: "Odmów początek pacierza. Zakładaj deski na nogi i jedź do Nieba" jest napisany 5 lutego 2023 r. pod Harendą w Zakopanym ku czci i pamięci Św. Jana Pawła II w 18 rocznicę Jego przejścia do Nieba - niechaj On nam dopomaga na teraz i na zaś
Autor: Padre Camillo 29 Mar, 2023
Zamieszczam dwa wiersze, które napisała Dorota P. z Bełchatowa. Ich tytuły to: "Przyszłość", "Czym jest przyszłość?"
Pokaż więcej..
Share by: