Blog Post
DBT - Uważność - Zaawansowane umiejętności cz. V
Padre Camillo • paź 30, 2019
Opór i przeszkody w ćwiczeniu uważności i mądre środki zaradcze
Przy ćwiczeniach uważności i nabywaniu umiejętności związanych z wewnętrznym rozwojem często natrafiamy na opory i trudności. istnieje pięć przeszkód, które utrudniają ćwiczenia rozmyślania (medytacji) i uważności. Należą do nich: pragnienie, awersja, senność, nerwowość i wątpliwość. Są one dużymi przeszkodami, które oddalają Cię od chwili obecnej lub powodują, że zanurzasz się w myślach i uczuciach przeszkadzających w wykonywaniu ćwiczeń uważności w zakresie szczegółowej, pozbawionej osądu obserwacji. Nie koniecznie należy je traktować jako przeszkody ale w rzeczywistości mogą stać się Twoimi sprzymierzeńcami (nauczycielami) pod warunkiem, że będziesz gotowy je poznać, zaobserwować i przyjąć płynącą z nich naukę.
1. Przeszkodami utrudniającymi rozwój uważności i innych umiejętności są następujące:
a) Pragnienie - odnosi się ono do życzenia, aby coś było inne, niż jest i to od zaraz. Może to być pragnienie innego doświadczenia (np. "lepszego samopoczucia" lub "poczucia szczęścia lub spokoju") lub stania się kimś innym niż osoba, którą jesteś teraz (np. chcesz stać się "idealną osobą" lub "idealnym mediatorem").
b) Awersja - oznacza złość lub złą wolę względem tego, co znajdujesz we własnym otoczeniu. Awersja jest związana z różnymi formami oporu wobec doznawania chwili obecnej, np. uczucia nudy lub lęku. Często osądzanie lub krytykowanie jest przejawem awersji.
c) Senność - oznacza uczucie senności, ociężałości i znużenia. Przyczyną senności może być zmęczenie lub opór wobec czegoś przerażającego lub bolesnego dziejącego się w naszym umyśle lub ciele. Cenne jest odróżnienie jednego rodzaju senności od drugiego.
d) Nerwowość jest przeciwieństwem senności. Nerwowość może powodować duży dyskomfort psychiczny. Stanowi ona "burzę" myśli, uczuć i wrażeń, które wymagają ruchu i są dość rozpraszające.
e) Wątpliwość jest wewnętrznym głosem podpowiadającym: "Nie mogę tego znieść. Nie wiem, jak to zrobić. Jaki to ma sens? To nie dla mnie". Wątpliwość często objawia się zaistniałymi w Twoim umyśle słowami oraz uczuciem lęku i oporem wobec tego, co się dzieje.
2. Matthew McKay i wsp. (2015) w "Terapia dialektyczno - behawioralna (DBT)" podają ważne rozwiązania w pokonaniu trudności w rozwijaniu uważności i innych umiejętności. Sugerują oni, że najbardziej efektywnym sposobem radzenia sobie z przeszkodami jest skupienie swojej uważności na ich doświadczaniu.
"Przyjmij do wiadomości to, co się dzieje, nie zwalczając tego. Delikatnie skieruj uwagę na pragnienie, awersję, nerwowość lub wątpliwość i spójrz głębiej, pozwalając energii znaleźć wyraz we wszelkich jej formach. Cierpliwie, raz po raz, tak często jak to konieczne, skupiaj swoją subtelną i ciekawą uwagę na energii skumulowanej w przeszkodzie, nazywając ją i ucząc się zawartych w niej lekcji. Mogą się one przejawiać w różny sposób, w tym jako myśli, wspomnienia, uczucia i wrażenia cielesne.
Ponadto może być przydatne zapoznanie się z poniższymi szczegółowymi sugestiami dla każdej przeszkody:
a) Odczuwając pragnienie, przypomnij sobie, że bez względu na to, jak często otrzymasz to, czego pragniesz, zawsze będziesz chciał więcej. Niech ta wiedza wzmocni Cię, abyś mógł oprzeć się pokusie, i zamiast zaspokoić pragnienie, raczej wyciągnąć z niego naukę. Nie przestawaj zauważać i nazywać pragnienia, zaniechaj jednak działania pod jego wpływem.
b) Odczuwając awersję, zauważ, że złość i zła wola są Twoimi najlepszymi nauczycielami. Postanów pobierać od nich nauki. Czasami pomoże także ich zrównoważenie poprzez rozwinięcie myśli pełnych współczucia, dobroci i przebaczenia.
c) Odczuwając senność, myśl o niej jako o potężnym stanie wymagającym Twojej pełnej uwagi. Być może lepiej będzie, jeśli prosto usiądziesz, a nawet wstaniesz. Spryskaj twarz wodą. Zrób przerwę i wykonaj jakąś czynność, na przykład chodź uważnie.
d) Odczuwając nerwowość, poza uczynieniem jej centrum Twojej uważności przydatne może się okazać wyostrzenie koncentracji. Zawęź skupienie lub skoncentruj się na czymś małym, na przykład kierując swoją uwagę na czubek nosa w celu ćwiczenia uważnego oddychania lub relaksując się i licząc oddechy od jednego do dziesięciu i z powrotem, od dziesięciu do jednego, aż nerwowość ustanie.
e) Gdy odczuwasz wątpliwość, zwłaszcza jeśli Twoje myśli pędzą jedna za drugą, może Ci pomóc stanowcze i wytrwałe skupienie uwagi na chwili obecnej. Innym sposobem zaradzenia wątpliwości może być rozmowa z nauczycielami uważności i innymi osobami podążającymi tą ścieżką, a także inspirująca lektura pokazująca, jak inni radzą sobie z wątpliwościami".(s. 136).
Nie zapominaj też o tym, żeby przeszkody przyjmować życzliwie, z ciekawością ale niekrytycznie. Kiedy przestaniesz je traktować jako przeszkody, przestaną wtedy nimi być!
3. Podsumowując rozdziały dotyczące uważności starałem się precyzyjnie przedstawić zarówno podstawowe, jak i zaawansowane umiejętności przez podawanie ćwiczeń. Kiedy analizowałem i przygotowywałem od ponad roku materiały zawarte w obszernej literaturze przedmiotu koncentrowałem swoją uwagę z uważnością na swoim życiu, jak również korzystałem z doświadczeń innych osób, które były i są moimi pacjentami. Jako człowiek i terapeuta behawioralny - personalny doświadczam przemiany i ewoluowania mojej osobowości. Moja kondycja psychiczno - osobowościowa skorzystała z praktykowania ćwiczeń zawartych w tej publikacji a zaadoptowanych od innych terapeutów behawioralnych, na których literaturze przedmiotu opieram moje doświadczenia i tezy.
Systematyczne ćwiczenia zawarte w literaturze terapii dialektyczno - behawioralnej pomogły mi w zrozumieniu wielu kwestii, które dopiero po wielu latach odkryłem i je eksponowałem w niniejszych analizach przedmiotu. Przyznam się, że intuicyjnie od około 35 lat praktycznie stosowałem metody terapii poznawczo - behawioralnej, co zaznaczałem w poszczególnych rozdziałach poświęconych uważności i innych rozdziałach z zakresu terapii dialektyczno - behawioralnej.
Tobie jako czytelnikowi proponuję wnikliwie przeczytać i zanalizować przedstawiane przeze mnie treści z nadzieją, że pomogą Ci one w zrozumieniu samego siebie i innych oraz w zmianie zachowań dysfunkcjonalnych na bardziej przystosowawcze.
Pamiętne spotkanie ze św. Wandą Półtawską - przyjaciółką duchową św. Jana Pawła II w Krakowie dn. 6 października 2023 r. Poniższy wiersz o tym spotkaniu napisałem w dniu jej przejścia do Nieba 24 października 2023 r. (w pół godz.)
Wiersz pt. "Miłosierny Panie niech mi się stanie..." napisałem 22 października 2023 r. po moich duchowych i ludzkich przeżyciach w Kalwarii Pacławskiej i w Markowej.
Wiersz pt: "Wielkie Upokorzenie ku Wielkiemu Przeistoczeniu" powstał w 15 minut 2 lipca 2023 r. sprowokowany zadanym mi pytaniem: "Ile dziewczyn uratowałem z procederu prostytucji?"
Wiersz napisany 11 czerwca 2023 r. "w tri miga" (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim a brzmi: "He hle ine"
Wiersz powstał 11 czerwca 2023 r. "w tri miga"! (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim i brzmi: "Szehlete mne"
Wiersz pt. "MALHUTAH - KRÓLESTWO" w podtytule "Zaduiszczi - Zadośćuczynienie" został napisany 17 maja 2023 r. w Wigilię Uroczystości Wniebowstąpienia Pana Jezusa a zarazem w Wigilię 103 Rocznicy Urodzin św. Jana Pawła II w 2 godziny
Ten wiersz napisałem 17 II 2023 r. Eksponuję go z racji 103 rocznicy urodzin naszego ukochanego świętego papieża Jana Pawła II na 18 maja 2023 r.
Eksponuję w tej części 3 wiersz mojej kuzynki Doroty P. z Bełchatowa pt. "Przyszłość"
Wiersz pt: "Odmów początek pacierza. Zakładaj deski na nogi i jedź do Nieba" jest napisany 5 lutego 2023 r. pod Harendą w Zakopanym ku czci i pamięci Św. Jana Pawła II w 18 rocznicę Jego przejścia do Nieba - niechaj On nam dopomaga na teraz i na zaś
Zamieszczam dwa wiersze, które napisała Dorota P. z Bełchatowa. Ich tytuły to: "Przyszłość", "Czym jest przyszłość?"
Ks. Marek Poryzała ukończył w 2013 r podyplomowe studia z zakresu seksuologii klinicznej w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Jest kompetentny jeśli chodzi o pomoc terapeutyczną zarówno dla ludzi wierzących jak i niewierzących. Jest specjalistą z doświadczeniem w zakresie różnych uzależnień.
Kontakt
„Miałam okazję poznać księdza Marka w sierpniu 2017 roku. Znajomość utrzymujemy do tej pory. Zaimponował mi umiejętnością takiego działania, żeby życie innych ludzi było chociaż trochę lepsze. Jego aktywność idzie w parze z kwalifikacjami do udzielania pomocy psychologicznej a predyspozycje wspierają w sytuacjach kryzysowych. W swoich działaniach mediacyjnych dał się poznać jako profesjonalista, autentyczny, naturalny i otwarty na drugiego człowieka. W sprawach ważnych jest bezkompromisowy, konkretny i zasadniczy. W swojej pracy łączy w syntetyczny sposób wiarę, psychologię i seksuologię. Ma duże doświadczenie w prowadzeniu konsultacji małżeńskich. Zdarza się, że samodzielne rozwiązywanie konfliktów generuje kolejne problemy. Jeśli chce się ratować swoje małżeństwo warto sięgnąć po pomoc. Komunikatywność księdza Marka wskazuje, że ma do takich zadań powołanie.
Jest bezstronny, dyskretny i dyspozycyjny. Czytałam, że mediator to
tłumacz ludzkich pragnień. Zachęcające, prawda?“
Marzenna Wiśniewska, Bydgoszcz
„Marek Poryzała to kapłan - człowiek - ideowiec. Bez wątpienia odmienia życie innych ludzi stawiając nowe wyzwania, wymagania, perspektywy...
Jest pasterzem, który gorliwie kieruje dusze ludzkie ku Światłości. Zawsze w centrum stawia Trójcę Przenajświętszą i Błogosławioną Maryję Dziewicę. Podczas pracy z nim poznałem go jako wizjonera, osobę bardzo kreatywną, myślącą nieszablonowo. Osobę, która cały czas szuka rozwiązań, rozwija się wszechstronnie dzięki czemu może doskonalić siebie i innych.
Człowiek z ludu wzięty, dla ludu ustanowiony..“
Stanisław "Kadłubek", Słupsk