DBT - Uważność - Zaawansowane umiejętności cz. I

- Większego skupienia na chwili obecnej.

- Rozpoznawania własnych myśli, emocji, doznań fizycznych oraz skupienia się na nich.

- Skupienia się na płynącym z chwili na chwilę strumieniu świadomości.

- Oddzielania myśli od własnych emocji i doznań fizycznych.

W tym rozdziale zapoznasz się z zaawansowaną umiejętnością "mądrego umysłu". Możesz nauczyć się zatem podejmowania codziennych decyzji za pośrednictwem mądrego umysłu. Wyeksponuję zatem niektóre ćwiczenia, które pomogą Ci przyjmować codzienne doświadczenia.

1. Mądry umysł to umiejętność podejmowania zdrowych decyzji życiowych na podstawie zarówno racjonalnych przemyśleń, jak i emocji. Natomiast emocjonalny umysł jest odpowiedzialny za wydawanie osądów i podejmowanie decyzji jedynie na podstawie tego, jak się czujemy. Trzeba jednak wziąć pod uwagę i uważność to, że emocje same w sobie nie są ani złe, ani problematyczne. Wszyscy ich potrzebujemy, aby prowadzić zdrowe życie. 

a ) Problemy związane z emocjonalnym umysłem pojawiają się, gdy emocje zaczynają nami kierować. Jest to bardzo niebezpieczne w przypadku osób odczuwających przytłaczające emocje, gdyż emocjonalny umysł zniekształca ich myśli i osąd, co z kolei utrudnia podejmowanie zdrowych decyzji życiowych. 

b) Równoważącym odpowiednikiem emocjonalnego umysłu jest tzw. "rozsądny umysł". Jest on odpowiedzialny za podejmowanie decyzji, podczas analizowania faktów, jasnego myślenia o tym, co się wokół nas dzieje, rozważania szczegółów, a następnie podejmowania racjonalnych decyzji. 

c) Mądry umysł rodzi się z używania zarówno emocjonalnego, jak i racjonalnego umysłu, stanowiąc w ten sposób równowagę między uczuciami a racjonalnymi myślami i działaniami. 

2. Mattew McKay i wsp. w "Terapia dialektyczno - behawioralna (DBT)" powołują się na Linehan (1993), że "według dialektycznej terapii behawioralnej mądry umysł przypomina intuicję. Zarówno intuicja, jak i mądry umysł są często określane jako "uczucia" pochodzące z "trzewi" lub z żołądka (...). Co ciekawe, "trzewne" uczucia zdają się mieć potwierdzenie w nauce. Odkryto, że ludzki żołądek pokryty jest rozległą siecią komórek nerwowych, od której bardziej złożona jest sieć nerwów przebiegających przez nasz mózg. Pewni naukowcy nazwali ten obszar "mózgiem jelitowym", a więc mózgiem znajdującym się w brzuchu". (s. 106).

3. Nauka podejmowania dobrych decyzji życiowych jest procesem, który towarzyszy nam do końca życia i nie przebiega jednolicie. Podłączenie się do ośrodka mądrego umysłu jest tylko jednym ze sposobów sprawdzających się w przypadku niektórych osób. Chcę jednak przestrzec Cię, że kiedy po raz pierwszy użyjesz mądrego umysłu w celu podjęcia życiowych decyzji, zapewne trudno Ci będzie odróżnić intuicyjne uczucie w "trzewiach" od decyzji podjętej starą metodą, z użyciem emocjonalnego umysłu. Różnicę można określić na trzy sposoby:

c) Patrząc na rezultaty swojej decyzji, czasem możesz określić, czy użyłeś mądrego umysłu. Jeśli Twoja decyzja ma dobroczynne skutki dla Twojego życia, prawdopodobnie w podejmowaniu decyzji posłużyłeś się mądrym umysłem. Kiedy zaczynasz używać mądrego umysłu, zapisuj swoje decyzje i ich konsekwencje, aby określić, czy rzeczywiście go użyłeś. Pamiętaj, że mądry umysł powinien pomagać Ci w podejmowaniu zdrowych decyzji życiowych". (s. 107 - 108).

Ważne jest dla mnie, jak i dla Ciebie, abyśmy skupili naszą uwagę i uważność na ośrodku mądrego umysłu. Trzeba Ci zastanowić się nad tym, co Ci mówi mądry umysł tzn. czy Twoja decyzja jest dobra? Jeśli tak, to powinieneś się jej trzymać i ją realizować w działaniach. Jeśli nie, najpewniej powinieneś rozważyć inne alternatywne rozwiązania.