DBT - Odwracanie uwagi od zachowań autodestrukcyjnych cz. I

1. Na wstępie do tego rozdziału weźmy pod uwagę i uważność np. toksyczny związek małżeński. Według panujących religijnych stereotypów małżeństwo to związek między mężczyzną i kobietą, który ma trwać aż do "grobowej deski". Niestety życie niesie ze sobą wiele niewiadomych i w następstwie wiele porażek. Uważam że, "nic na siłę", niekiedy nie należy robić, aby spaczone i toksyczne związki ratować! Jak ma się to do rzeczywistości kiedy takie małżeństwo gdy partner/partnerka - małżonek/małżonka pije dużo alkoholu lub też bierze narkotyki, lub i bez tych używek robi awantury; bije małżonkę, dzieci, maltretuje fizycznie, psychicznie swoich najbliższych z rodziny. Czy w takiej sytuacji należy za wszelką cenę obstawać za obroną świętości, wierności i trwałości małżeństwa?

 Według mnie należy jak najszybciej pozbyć się ze swojego najbliższego otoczenia takiego "potwora" we własnej obronie i dzieci, i ze względu na zachowanie bezpieczeństwa i miłości do samego siebie i innych, również w imię miłości do takiego "zaburzonego małżonka/małżonki". Kto się z tym nie zgadza, niech cierpi w imię wierności religijnej. Radzę jednak jako behawiorysta dla dobra cierpiących takie toksyczne zachowania, aby takiego "intruza i krzywdziciela" pozbyć się jak najszybciej ze swojego otoczenia dla dobra swojego i dzieci. Oddam teraz głos dla Leticji:

2. Rozwód ma bardzo głęboki wpływ na jednostki, rodziny, dlatego niewątpliwie tą kwestią należy się zająć w warunkach prowadzonej terapii. Choćby nawet osoba pragnęła rozwodu, towarzyszące mu zmiany i adaptacje mają zarówno pozytywne, jak i negatywne następstwa. Niekiedy tak bywa, że chcąc wyleczyć partnerów, usiłujemy powstrzymać ich przed rozwodem i nie pozwalamy im na podjęcie samodzielnej decyzji. 

Osoby, które przechodzą kryzys mogą doświadczać niskiego poczucia własnej wartości lub mogą czuć się niekochane i bać się odrzucenia przez partnera. Mogą też one nabrać silnego przekonania, że nie są godne niczyjej miłości i dlatego nie będą mogły utrzymać małżeństwa. 

Frank M. Dattilio w "Terapia poznawczo - behawioralna par i rodzin - Podręcznik dla klinicystów" podkreśla ważne aspekty - kryteria wg , których para w związku podejmuje decyzje rozwodu. Na przeszkodzie stają takie stereotypy jak: "Na przykład jednym z typowych obszarów konfliktu jest wyobrażenie, że "małżeństwo jest na zawsze, choćby nie wiadomo co". Dlatego jeśli jednostki się rozwodzą, tracą względy innych i zaczynają postrzegać siebie jako "nieudaczników" i osoby napiętnowane. Tego rodzaju przekonania mogą dać początek myślom katastroficznym wszelkiego rodzaju, takim jak "Jeśli się rozwiodę, nigdy nie będę mógł utrzymać kolejnego związku", "Nie zniosę życia bez miłości współmałżonka", "Nie będę szanowany", "Nigdy nie będę dobrym ojcem" itd". (s. 263).

Rola CBT polega w szczególności na tym, aby zająć się utrwalonymi przekonaniami wyznawanymi przez jednostki na podstawie zniekształconych informacji oraz niezdolności do przystosowania się do sytuacji, którą mogą one postrzegać jako poza kontrolą. Wspomaganie restrukturyzacji myślenia jednostek jest głównym celem podejść CBT (Cognitive - Behawioral Therapy). CBT zatem kładzie ogromny nacisk na znaczenie systemów przekonań oraz tych elementów, które głęboko wpływają na emocje i przekonania.

3. Biorąc pod uwagę i uważność to, co powyżej przedstawiałem chcę podać środki zaradcze dla osób żyjących w toksycznych związkach partnerskich/ małżeńskich. Są to moje porady terapeutyczne i być może okażą się przydatne oraz mogą być wykorzystane w konkretnych trudnych sytuacjach życiowych.

Będę zwracał się do czytelnika w drugiej osobie liczby pojedynczej, aby kontakt między nami był bardziej bezpośredni i wytwarzający zarazem tzw. "przymierze terapeutyczne".

Umiejętność odwracania uwagi jest ważna, gdyż, po pierwsze, może Cię chwilowo powstrzymać od myślenia o bólu i w rezultacie, po drugie, dać Ci czas na dobranie właściwej reakcji zaradczej. 

Odwrócenie uwagi może Ci pomóc uśmierzyć ból, ułatwiając Ci rozmyślanie o czymś innym. Dzięki odwróceniu uwagi zyskujesz też czas potrzebny na uspokojenie emocji, zanim podejmiesz działania mające na celu zaradzeniu niekomfortowej sytuacji. 

Odwrócenie uwagi nie należy pojmować jako unikanie problematycznej sytuacji. Kiedy zatem unikasz niekomfortowej sytuacji, decydujesz się nią nie zajmować. Natomiast kiedy odwracasz uwagę od niekomfortowej sytuacji, zamierzasz zająć się nią w przyszłości, gdy opanujesz emocje na tyle, że znajdą się one na poziomie, który możesz zaakceptować. 

Matthew McKay i wsp. w "Terapia dialektyczno - behawioralna (DBT)" podkreślają ważność umiejętności znoszenia dyskomfortu psychicznego i praktykowania umiejętności samouspokojenia: "Wiele osób odczuwających przytłaczające emocje panikuje, stając w obliczu kłótni, odrzucenia, porażki lub innych bolesnych zdarzeń (...) Umiejętności samouspokojenia mają także inny cel - pomogą Ci traktować siebie ze współczuciem. Wiele osób doświadczających przytłaczających emocji cierpiało jako dzieci z powodu przemocy i zaniedbania". (s. 18).

Drugim celem rozwijania umiejętności samouspokojenia jest pokazanie Ci, jak traktować siebie z życzliwością i miłością. Jest to zasadniczy cel zadbania o siebie samego ku akceptacji swojej osoby w trudnej sytuacji.