Blog Post

Współistnienie i współwystępowanie "Zaburzeń Symptomatycznych" cz. I

Padre Camillo • sie 11, 2019

Współoddziaływanie "Zaburzeń Symptomatycznych" na Zaburzenia osobowości i lękowe

I. Częste współistnienie zaburzeń osobowości i "zaburzeń symptomatycznych" zostało dobrze udokumentowane. Lanzenweger i wsp. (2007) twierdzą, że zaburzenia osobowości warunkują występowanie, czas trwania i nasilenie współwystępujących "zaburzeń symptomatycznych". Okazuje się, że negatywnie wpływają na wyniki terapii wielu z nich (Reich, Green 1991); zaburzenia osobowości zwykle źle oddziałują na tzw. "przymierze terapeutyczne", pogłębiają patologię i ograniczają zdolność autorefleksji (Crits - Christoph, Barber 2002). 

Stwierdzają oni m. in: "Patologia osobowości wywiera wpływ także pod innymi względami - dotknięci nią pacjenci nie dostrzegają tego, że ich działania i emocje rzutują na życie innych ludzi, nie widzą też, że ich dysfunkcjonalny styl im samym przysparza cierpienia". (Crits - Christoph, Barber 2002); "Terapia zaburzeń osobowości", Aaron T. Beck, Denis D. Davis, Arthur Freeman (s.501) Crits Christoph i Barber doszli do wniosku, że wpływ zaburzeń osobowości na wyniki terapii "zaburzeń symptomatycznych" jest jednoznacznie negatywny, podkreślili oni konieczność uważnej oceny problemów interpersonalnych. Zaburzenia osobowości zatem mogą zwiększać ryzyko wystąpienia innych zaburzeń i komplikować terapię. 
Wydaje się, że wśród oficjalnych jednostek diagnostycznych (American Psychiatric Association 2013) z największym ryzykiem współwystępowania zaburzeń nastroju i zaburzeń lękowych wiążą się osobowość typu borderline, unikająca, antyspołeczna, zależna, obsesyjno - kompulsyjna oraz schizotypowa (np. Aloy, Abramson 1999; Boyce, Mason 1996; Grilo i wsp. 2010; Smith i wsp. 2006). 

II. Odnosząc się do literatury przedmiotu i powyższych danych specjalistów przedstawię teraz 10 ważnych kwestii dotyczących współistnienia i współoddziaływania tych dwóch kategorii zaburzeń osobowości i tzw. "symptomatycznych".

1. Problemy osobowościowe utrudniają trafną diagnozę i opracowanie przypadku. Pacjenci z osobowością unikającą nie chcą myśleć o istotnych kwestiach w kontekście ich zaburzenia, co blokuje dostęp do ważnych informacji, które mogłyby pomóc w terapii zaburzeń. Istnieje zatem ryzyko, że rzeczywiste zaburzenie osobowości nie zostanie rozpoznane i zdiagnozowane.

2. "Zaburzenia symptomatyczne" miewają różną postać w połączeniu z określonymi zaburzeniami osobowości. Te stany oddziałują zwykle na siebie i jeden nasila drugi. Zaburzenia kliniczne mogą pogłębiać deficyty typowe dla danego zaburzenia osobowości, gdy pacjent w jeszcze większym stopniu polega na nieprzystosowawczych strategiach.

3. Wzajemne oddziaływania zaburzeń z obu kategorii mogą utrudniać spektralne leczenie, a większość standardowych protokołów terapii klinicznych nie uwzględnia przy diagnozowaniu zaburzeń osobowości.

4. Dobra relacja terapeutyczna (terapeuta - pacjent) sama w sobie nie wystarczy do zmiany "zaburzenia symptomatycznego", jest jednak warunkiem zaangażowania pacjenta w terapię i uznawania zaleceń. Wiedza, elastyczność i kreatywność w pracy klinicznej to warunki budowy tzw. "przymierza terapeutycznego" oraz czynniki konieczne w terapii zaburzeń współwystępujących obejmujących zaburzenia osobowości.

5. Należy zastanowić się czy powinniśmy informować pacjenta o zaburzeniu osobowości.. Fusco i Freeman (2004) uważają, że pacjent ma prawo do takich informacji i że należy powiedzieć mu o diagnozie, uświadomić mu, że jest to stan przewlekły, i wyjaśnić potrzebę aktywnego zaangażowania w terapię, które zwiększa nadzieję na ulgę w cierpieniu. Błędem poznawczym jest również sprowadzanie człowieka do zaburzenia. Każdy z nas ma przecież cechy różnych typów osobowości, choć występują one w różnorodnych konstelacjach i w odmiennym nasileniu.

6. Należy zastanowić się do którego zaburzenia u pacjenta mamy się najpierw odnieść. Freeman i Rock (2008) sugerują, że przede wszystkim interwencją trzeba objąć "zaburzenia symptomatyczne", choć istnieje kilka wyjątków od reguły. Pacjenci szukają pomocy ze względu na "zaburzenia symptomatyczne" z nadzieją na ulgę w swoim cierpieniu. Leichsenring i wsp. (2011) uważają jednak, że jeśli chodzi o zaburzenie osobowości borderline należy najpierw zająć się problemami osobowościowymi.

7. Planując terapię i przygotowując plan - konceptualizację trzeba pamiętać o fakcie, że zaburzenia i ich objawy zachodzą na siebie.

8. Interwencje, które działają najskuteczniej i najdłużej, są zwykle wymierzone w schemat i deficyty umiejętności, będące wspólnym mianownikiem poszczególnych zaburzeń.

9. Przy planowaniu skutecznej terapii należy rozpocząć od zbadania motywacji pacjenta a dopiero później zająć się nieprzystosowawczymi treściami poznawczymi i zachowaniami rozpoczynając ich modyfikację. Zacząć należy od tych mniej usztywnionych, które najłatwiej poddają się zmianie.

10. Rozróżnienie zaburzeń jest nie byle wyzwaniem i opiera się na dobrej diagnozie różnicowej. 

III.ZABURZENIA OSOBOWOŚCI I ZABURZENIA LĘKOWE

Tolin (2013) stwierdza, że zaburzenia osobowości i zaburzenia lękowe bardzo dobrze poddają się terapii dialektyczno - behawioralnej. Mathew i wsp. (2013) proponują model terapii dwukierunkowy, w którym zaburzenia osobowości warunkują rozwój zaburzeń lękowych, a zaburzenia lękowe o wczesnym początku potęgują ryzyko rozwoju zaburzeń osobowości. Wiele wskazuje na to, że lęk występuje najczęściej u pacjentów z typem osobowości unikającej i zależnej (Millon i wsp. 2004).

 Dr n. med. Aaron T. Beck w swej naukowej publikacji "Terapia poznawcza zaburzeń osobowości podaje wskaźniki badawcze współchorobowości z zaburzeniami osobowości: "fobia społeczna (22,9%), zaburzenie lękowe uogólnione (21,4%), zaburzenia obsesyjno - kompulsyjne (15.6%), zaburzenia stresowe pourazowe (29, 6%), zespół lęku napadowego (26,1%; McGlashan i wsp. 2000). Zaburzenia lękowe często współistnieją także z osobowością borderline (Lenzenweger i wsp. 2007). (s. 505)

Dr. n. med. Aaron t. Beck podaje również przykład pacjentki z osobowością borderline. Czytając literaturę przedmiotu zauważyłem, że autor poświęcił dużą część życia zajmując się badaniami nad osobowością borderline. A zatem cytuję dalej Dr Becka opierając się na jego długoletnich doświadczeniach: "Pewna pacjentka z zaburzeniami osobowości typu borderline, cechami zależnymi, silną skłonnością do zamartwiania się i obniżonym nastrojem we wczesnej fazie terapii często dzwoniła do swego terapeuty. Mimo, że stosunkowo dobrze funkcjonowała, szukała u niego wsparcia. Po jakimś czasie terapeuta postanowił, że pacjentka może do niego dzwonić jedynie w chwilach krytycznych (myśli samobójcze - moja dop). Stopniowo ograniczał czas rozmów do rozsądnych pięciu minut, a kiedy pacjentka zgodziła się, że nim do niego zadzwoni, najpierw wypróbuje jedno (a następnie dwa i trzy) rozwiązania - częstość i długość rozmów jeszcze bardziej spadły. Takie manewry terapeutyczne, oparte na trafnym opracowaniu przypadku, przygotowują pacjenta do terapii i zwiększają jego odpowiedź na zastosowanie empirycznie opracowanych protokołów". (s. 506)


                                                                                                                                                                                             
Autor: Padre Camillo 30 Oct, 2023
Pamiętne spotkanie ze św. Wandą Półtawską - przyjaciółką duchową św. Jana Pawła II w Krakowie dn. 6 października 2023 r. Poniższy wiersz o tym spotkaniu napisałem w dniu jej przejścia do Nieba 24 października 2023 r. (w pół godz.)
Autor: Padre Camillo 26 Oct, 2023
Wiersz pt. "Miłosierny Panie niech mi się stanie..." napisałem 22 października 2023 r. po moich duchowych i ludzkich przeżyciach w Kalwarii Pacławskiej i w Markowej.
Autor: Padre Camillo 03 Jul, 2023
Wiersz pt: "Wielkie Upokorzenie ku Wielkiemu Przeistoczeniu" powstał w 15 minut 2 lipca 2023 r. sprowokowany zadanym mi pytaniem: "Ile dziewczyn uratowałem z procederu prostytucji?"
Autor: Padre Camillo 12 Jun, 2023
Wiersz napisany 11 czerwca 2023 r. "w tri miga" (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim a brzmi: "He hle ine"
Autor: Padre Camillo 12 Jun, 2023
Wiersz powstał 11 czerwca 2023 r. "w tri miga"! (15 min). Tytuł jest w j. aramejskim i brzmi: "Szehlete mne"
Autor: Padre Camillo 18 May, 2023
Wiersz pt. "MALHUTAH - KRÓLESTWO" w podtytule "Zaduiszczi - Zadośćuczynienie" został napisany 17 maja 2023 r. w Wigilię Uroczystości Wniebowstąpienia Pana Jezusa a zarazem w Wigilię 103 Rocznicy Urodzin św. Jana Pawła II w 2 godziny
Autor: Padre Camillo 23 Apr, 2023
Ten wiersz napisałem 17 II 2023 r. Eksponuję go z racji 103 rocznicy urodzin naszego ukochanego świętego papieża Jana Pawła II na 18 maja 2023 r.
Autor: Padre Camillo 23 Apr, 2023
Eksponuję w tej części 3 wiersz mojej kuzynki Doroty P. z Bełchatowa pt. "Przyszłość"
Autor: Padre Camillo 01 Apr, 2023
Wiersz pt: "Odmów początek pacierza. Zakładaj deski na nogi i jedź do Nieba" jest napisany 5 lutego 2023 r. pod Harendą w Zakopanym ku czci i pamięci Św. Jana Pawła II w 18 rocznicę Jego przejścia do Nieba - niechaj On nam dopomaga na teraz i na zaś
Autor: Padre Camillo 29 Mar, 2023
Zamieszczam dwa wiersze, które napisała Dorota P. z Bełchatowa. Ich tytuły to: "Przyszłość", "Czym jest przyszłość?"
Pokaż więcej..
Share by: